در حال حاضر طبیعت توفان های زحل را می دانیم. در حین بررسی تصاویر ارسال شده از کاوشگر فضایی کاسینی متعلق به آژانس فضایی آمریکای شمالی واروپا وهمچنین مدل های رایانه ای توفان ها و نگاهی دقیق به خود ابرها گروه علمی سیاره ای شمال اسپانیا برای نخستین بار شرح حرکت این توفان ها را تشریح می کند.
تقریبا هر یک سال کیوانی (زحلی) برابر با سی سال زمینی است. یک توفان بزرگ که روی حلقه سیاره تولید می شود بر وضع جو سیاره تاثیری بر مقیاس کلی دارد. این توفان های بزرگ به لکه های سفید بزرگ شناخته شده اند به علت پیدایش آنها در جو سیاره است.نخستین رصد از این ماجرا در سال 1876 بود. لکه سفید بزرگ سال 2010 ششمین موردی بود که رصد شد.
در این موقعیت فضا پیمای کاسینی توانست تصاویری با وضوح بسیار بالا در ساختار هواسنجی پیدا کند.
توفان در آغاز مانند یک ابر سفید درخشان کوچک در میانه عرض جغرافیایی نیمکره شمالی سیاره است و به سرعت بزرگ می شود و فعالیتش بیش از 7 ماه ادامه پیدا می کند. بعد از این مدت یک ترکیب از ابرهای سفید تولید می شود که به صورت یک حلقه توفانی و تیره در ناحیه ای به مساحت هزار میلیون کیلومترمربع گسترده می شود.
دو سال قبل گروه علمی سیاره ای اولین مقاله در مورد توفان را ارا یه داد که در مجله Nature در هفتم جولای سال 2011 منتشر یافت. اکنون با این تحقیق جدید اسرار پنهانی از این پدیده در مورد مطالعه ی جزییات کانون و سر لکه سفید بزرگ فاش شد.
گروهی از ستاره شناسان تصاویر گرفته شده توسط کاوشگر فضایی را بررسی کردند برای مقایسه دقیق بادها در سر توفان و کانون جایی که سرچشمه فعالیت است. در این منطقه توفان با گردش جو در تقویت بادهای خیلی شدید تاثیر می گذارد بطور نمونه با سرعت 500 کیلومتر در ساعت. Enrique Garcíald می‌گوید: ” ما انتظار نداشتیم چنین جریان شدیدی در منطقه ی گسترش توفان پیدا کنیم که این نشانه ی ویژه ی تعامل شدید بین توفان و جو سیاره است. “
آن ها همچنین قادرند تعیین کنند که این توفان ابرها در 40 کیلومتری بالای ابرهای سیاره کیوان هستند.
اطلاعاتی درباره مکانیسم علت پدیده های تحولات جوی
تحقیقات مکانیسم تولید این پدیده مورد مطالعه را آشکار کرد. گروهی از دانشمندان مدل های ریاضی طراحی کردند که می تواند توفان را در رایانه بازسازی کند یک توضیح فیزیکی برای حرکت این توفان شدید و مدت طولانی اش. محاسبات نشان می دهد که کانون توفان در عمق آن قرار گرفته است تقریبا در 300 کیلومتری بالای ابرهای قابل رویت است. توفان مقدار زیادی گاز مرطوب در بخار آب را به بالاترین سطح سیاره انتقال می دهد برای شکل گیری ابرهای قابل رویت و آزاد کردن مقدار زیادی انرژی است.
این تزریق انرژی تعامل شدیدی با باد اصلی سیاره ی کیوان برای تولید کردن توفان های بادی 500 کیلومتر در ساعت است.
تحقیقات همچنین نشان می دهند علی رغم فعالیت زیاد توفان این پدیده قادر به تغییر زیاد ماهیت باداصلی که در جهت موازی زمین در حال وزش همیشگی هستند اما آن ها تعامل شدیدی با آن داشتند.
جدا از کنجکاوی دانستن این فرایند فیزیکی که زیر بنای شکل گیری این توفان بزرگ کیوان هستند مطالعه این پدیده ما را قادر می سازد در مورد مدل هایی که در تحقیقات هوا شناسی و رفتار جو زمین استفاده می شود و در محیطی متفاوت که امکان بازسازی آن در آزمایشگاه وجود ندارد به دانش خود بیفزاییم.
توفان های کیوان(زحل) به نوعی بانک اطلاعاتی مکانیسم های فیزیکی که زیر بنای تولید مشابه پدیده های هوا شناسی روی زمین است.
منبع : Science Daily
